Gezocht: creativiteit

Creativiteit heeft alles te maken met het vermogen om vrij en dwars te denken vanuit een open, nieuwsgierige geest. Een creatief persoon is in staat om steeds nieuwe invalshoeken te zien en van daaruit ook nieuwe en onverwachte oplossingen te bedenken en uit te voeren. Dit komt goed van pas in alle domeinen van het leven.

Pedagogen en psychologen zijn het er over eens dat de context belangrijk is bij het tot bloei komen van onze creativiteit. Ouders, opvoeders en leerkrachten spelen hierbij een belangrijke rol. Vanuit een open houding, het bieden van ruimte voor ontplooiing en door acceptatie van fouten bieden zij een veilige en tegelijkertijd inspirerende omgeving. Ons onderwijssysteem is vandaag de dag vooral gericht op het cognitieve leren: via vakken als taal en rekenen. Er wordt pas echt geleerd wanneer creativiteit en kennis samenkomen, in een leerklimaat waar nieuwsgierigheid, ruimte voor het onverwachte en de autonomie van het kind centraal staan. We moeten creatief denken integreren en in balans brengen met het bestaande curriculum. Want ook kennis is belangrijk.

Patronen doorbreken

Creatief denken bestaat vooral uit het leren doorbreken van patronen. 'Creatief denken heeft te maken met loskomen van normale patronen, zodat een andere manier van kijken mogelijk wordt' (De Bono, 2009)  Zowel denkattitudes, denkvaardigheden, denktechnieken en denkprocessen vormen een onderdeel van creatief denken. Zij zorgen ervoor dat een patroondoorbreking ontstaat en de hersenen nieuwe verbindingen kunnen maken. Byttebier schets de creatieve denker als iemand die vooral over een viertal vaardigheden beschikt: creatief waarnemen, divergeren, flexibel associëren en ontwikkelen van verbeeldingskracht (Byttebier, 2002). Vaardigheden die je gericht kan oefenen in de school. 

• Creatief waarnemen: herkennen van dominaties in eigen waarneming en loskomen van overheersende visies. 
• Divergeren: verschillende invalshoeken en ideeen bedenken.
• Flexibel associëren: nieuwe verbindingen leggen tussen begrippen of verschijnselen.
• Verbeeldingskracht: in de geest een voorstelling kunnen maken van iets dat op dat moment niet fysiek aanwezig of waar te nemen is. 

Educare, (2014). Gezocht: creativiteit. Gevonden op 23 november 2016 op het internet: https://issuu.com/tijdschrift-educare/docs/educare-2014-1-gezochtcreativiteiti

Bartels, R. (2014). Creatief denken in het onderwijs. Het verschil tussen mensen en stenen. Gevonden op het internet op 23 november 2016: https://vindingrijk.files.wordpress.com/2015/01/pip-79-het-verschil-tussen-mensen-en-stenen.pdf

Byttebier, I. (2002). Creativiteit Hoe? Zo! Tielt: Lannoo

Bono, E., (2009) Creatief denken. Slimme technieken om problemen op te lossen. Amsterdam: Buisness Contact.